EFE

Un ensaio clínico internacional feito en 42 hospitais de seis países, dous deles españois - Vall d'Hebron e Hospital do Mar- demostrou que poñer os pacientes non intubados con covid-19 grave en posición decúbito prono, é dicir, boca abaixo, mellora o seu prognóstico e reduce a necesidade de intubación e a mortalidade.

O estudo, que publica hoxe a revista The Lancet Respiratory Medicine, é a primeira grande investigación que analiza os beneficios deste cambio de posición e abre a porta a un cambio na práctica clínica actual para incorporar este tratamento como parte da rutina médica para pacientes non intubados con covid-19.

Antes deste ensaio clínico, o doutor Jordi Mancebo, director do Servizo de Medicina Intensiva do Hospital de Sant Pau de Barcelona e un dos primeiros en aplicar esta técnica en España, explicou o pasado mes de novembro nunha entrevista con Efe que no seu hospital o 80 % dos pacientes de covid-19 que estaban nas UCI xa eran colocados en posición decúbito prono para mellorar a osixenación arterial. De feito, na maioría das UCI dos hospitais españois xa se aplica esta técnica aos pacientes con Síndrome de Distress Respiratorio Agudo (SDRA) severo, polos beneficios que comporta esta posición para a boa evolución da enfermidade.

Agora, este estudo internacional, coordinado polo Hospital de Circuítos (Francia), corroborou empiricamente por primeira vez algo que moitos intesivistas xa probaran: que colocar o enfermo boca abaixo mellora a evolución dos pacientes con covid-19 grave tratados con osixenoterapia de alto fluxo.

A osixenoterapia de alto fluxo aplícase cando existe unha insuficiencia respiratoria aguda grave, neste caso, debido á covid-19.

"A evidencia científica da eficacia desta técnica en pacientes non intubados é especialmente importante durante os picos da pandemia en que poida haber escaseza de respiradores. Esta é a primeira gran investigación que analiza os beneficios dun cambio de posición en pacientes espertos e que non necesitan dun respirador, é dicir, que respiran espontaneamente por si mesmos, como parte do tratamento en pacientes covid-19", explicou o coordinador médico da UCI do Hospital Vall d' Hebron, Oriol Roca.

No ensaio participaron 1.126 pacientes ingresados entre abril de 2020 e xaneiro de 2021. A metade deles, o grupo de control, tratáronos co protocolo habitual, e a outra metade, o grupo experimental, colocados en decúbito prono durante polo menos unha hora ao día, nun mínimo de dúas sesións de 30 minutos, e cunha media de 5 horas diarias.

No grupo control, o 46 % dos pacientes necesitaron intubación ou tiveron un prognóstico fatal ata 28 días despois da inclusión no estudo. Esta porcentaxe reduciuse ata o 40 % entre os pacientes do grupo experimental, que pasaran un tempo en decúbito prono. O estudo tamén comprobou que este último grupo todos os indicadores de respiración melloraron en gran medida xa durante a primeira sesión -de 3 horas de media-, e a mellora mantíñase ao volver a posición supina.

Ademais, entre os que estiveron en decúbito prono durante polo menos oito horas diarias, só o 17 % terminou en intubación ou morte, por un 48 % en que pasaron menos deste tempo, segundo o estudo en que participaron hospitais de España, Francia, O Canadá, México, Irlanda e os Estados Unidos.

O ensaio conclúe que o uso desta medida é segura e moi sinxela de aplicar e non ocasiona ningún tipo de custo, sen riscos asociados.

"Propoñemos, polo tanto, un cambio na práctica clínica actual para incorporar este tratamento como parte da rutina médica para os pacientes covid-19 con insuficiencia respiratoria aguda que necesiten osixenoterapia de alto fluxo", concluíu Roca, que tamén é investigador do grupo de investigación en Shock, Disfunción Orgánica e Resucitación ( SODIR) do Vall d' Hebron Instituto de Investigación (VHIR).