EP

A Xunta recibiu este mércores resposta do Ministerio de Política Territorial accedendo a iniciar negociacións para resolver as discrepancias manifestadas polo Executivo que dirixe Alberto Núñez Feijóo pola lei de medidas de prevención e loita contra a fraude fiscal, co foco na tributación polas herdanzas en vida.

A Xunta entende que o novo réxime fiscal podería atentar contra os principios constitucionais e afectar competencias tributarias autonómicas e ao dereito civil de Galicia. A desconformidade circunscríbese ao artigo terceiro da norma estatal, que modifica cuestións relacionadas co IRPF, así como unha disposición transitoria sobre a entrada en vigor da reforma.

Na liña do pronunciamiento da Comisión Superior de Dereito Civil en xuño, a Xunta considera que o texto lexislativo estatal vulnera os principios de igualdade e neutralidade, xa que penaliza a tributación das herdanzas en vida en comparación coas herdanzas por falecemento. Alega que este incremento do gravame do IRPF "dificulta enormemente" a realización dos actos sucesorios, polo que afecta "de forma moi directa" a unha figura propia do Dereito Civil galego e a un costume "moi arraigado no pobo galego".

Pero ademais, a Xunta considera que a normativa estatal afecta as súas competencias, en tanto que a tributación das herdanzas en vida afecta de forma moi directa o dereito civil de Galicia, e que foron esas competencias as que permitiron regular os chamados pactos sucesorios que permiten a transmisión do ben en vida do causante como unha herdanza anticipada da herdanza e sen custo fiscal.

Estes pactos supoñen un anticipo da herdanza, remarca o Executivo autonómico, "cunha evidente utilidade social", xa que o herdeiro pode dispor deses bens como apoio patrimonial. De feito, no período 2016-2020 presentáronse, segundo datos da Xunta, un total de 145.489 solicitudes á autoliquidación do Imposto de Sucesións e Doazóns.

A norma estatal presume de forma automática que quen vende un ben transmitido por este pacto sucesorio antes de cinco anos, cometería unha fraude fiscal e o grava tributariamente, cousa que non sucede de herdarse este ben por falecemento. Tal "ficción legal", segundo define o Executivo autonómico, "descoñece o sentido e finalidade dos pactos sucesorios". A súa natureza é, defende, de anticipo de herdanza, e a súa utilidade responde á necesidade do herdeiro de recibir os bens que lle corresponden na herdanza con anticipación ao falecemento do causante, na maioría dos casos pola necesidade de contar con ese apoio patrimonial para emprender unha actividade ou adquirir un ben (por exemplo unha vivenda).

A Xunta especifica que a introdución no texto definitivo da lei nun prazo de cinco anos para facer efectiva a tributación non elimina o conflito, nin que durante tan longo período está a establecerse "a presunción dun comportamento antixurídico", do que se deduce automaticamente, sen posibilidade de rebatelo, que se o ben herdado se vende antes desde cinco anos ou do falecemento da persoa que realiza a transmisión, se fora anterior, trataríase dunha fraude

O Goberno galego tamén discrepa con respecto á disposición transitoria primeira, xa que, aínda que esta refire que o precepto se aplicará ás transmisións de bens efectuadas con posterioridade á entrada en vigor da lei. Esgrime que, "en realidade", afecta os pactos sucesorios realizados nos cinco últimos anos cando estes se fixeron sen que se puido ter coñecemento de que se ía instaurar este gravame, polo que afectaría dereitos como o de seguridade xurídica, irrectroactividade e confianza lexítima. Na petición da apertura da Comisión Bilateral, a Xunta adxunta un informe da Consellería de Facenda que cuestiona a constitucionalidade da lei.

Fontes do Goberno consultadas por Europa Press confirmaron que o Executivo autonómico recibiu este mércores a resposta do Ministerio de Política Territorial que accede a iniciar negociacións. Tamén designar un grupo de traballo para propor á comisión bilateral de cooperación a solución que proceda, e comunicar o acordo das dúas administracións de empezar a dialogar ao Tribunal Constitucional, de acordo á tramitación habitual.

Aínda que hai acordo en sentar a falar, este aínda deberá, unha vez subscrito pola ministra, Isabel Rodríguez García, e o vicepresidente primeiro da Xunta, Alfonso Rueda, ser publicado no 'Boletín Oficial do Estado' (BOE) e no 'Diario Oficial de Galicia' (DOG), polo que a fixación de datas queda pendente.

Xunta e Estado liquidaron recentemente os conflitos pola lei de pesca continental e a de saúde, pero aínda manteñen varias disputas abertas. En concreto, o pasado mes de abril, o Goberno central expuxo discrepancias sobre as leis autonómicas de simplificación administrativa e apoio á reactivación económica e a de residuos e chans contaminados, ambas as aprobadas no mes de abril.

En ambos os casos, as negociacións aínda non deron froito, pero está aberta a comisión bilateral, como así se confirma co informe do Ministerio de Política Territorial. Xa en agosto deste ano, o Estado interpuxo un novo conflito de competencias, relativo á lei de recuperación da terra agraria. Pola súa banda, Xunta e Estado, tamén acordaron negociar as discrepancias, neste caso mostradas pola Administración autonómica, á Lei de Cambio climático, como se plasmou no DOG o pasado 13 de setembro.