EFE

Un mes despois da conquista talibá de Cabul, Afganistán enfróntase agora a unha crise humanitaria e á incerteza sobre que rumbo adoptará finalmente o novo goberno, mentres o aspecto do país vive unha profunda transformación.

Moitas cousas cambiaron, especialmente na capital afgá, desde que os combatentes fundamentalistas se fixeron co poder ao termo dunha fulgurante campaña militar e coa retirada final das tropas de Estados Unidos e da OTAN como pano de fondo.

Eslógans en branco e negro enxalzando a vitoria dos talibáns ocupan agora o lugar dos coloridos murais que salpicaban as aparatosas barreiras de cemento en Cabul, instaladas ao longo dos anos para limitar o dano dos atentados.

As grandes fotografías do deposto presidente Ashraf Ghani, agora exiliado nos Emiratos Árabes Unidos, ou de iconas como o defunto guerrilleiro Ahmad Shah Massoud, 'o león do Panjshir', tamén foron retiradas, do mesmo xeito que a bandeira republicana.

Con todo, o tráfico da cidade, propenso aos atascos masivos, circula agora con máis fluidez debido ao éxodo dun bo número de afgáns a outros países e á saída final das tropas estranxeiras.

Pero uno dos maiores cambios atópase na roupa dos habitantes de Cabul, que ante a chegada dos fundamentalistas islámicos abandonaron en boa parte os pantalóns vaqueiros e as camisetas en favor de roupas máis tradicionais. Ou, no caso das mulleres, vestimentas que cubran máis.

"Para ser honesto, teño medo dos talibáns, así que xa non levo pantalóns nin camiseta, e deixei crecer a barba. Temos que axustarnos", dixo a Efe Sher Khan, que traballa como garda de seguridade para unha compañía de telecomunicacións.

A música desaparece de Cabul

As vodas afgás, que poden chegar a acoller centos de persoas en grandes salas, víronse silenciadas por temor aos islamitas.

Os talibáns chegaron a prohibir a música cando gobernaron o país entre 1996 e 2001, ademais de relegar ao fogar as mulleres, en base á súa estrita interpretación do islam, e prohibirlles traballar ou ir á escola, algo que por agora non sucedeu abertamente.

"Xa non hai música en directo nos salóns de vodas, só hai un pequeno reprodutor na parte das mulleres. Non hai nin bailes nin felicidade para os mozos", dixo a Efe Qari Malik, xerente dunha destas salas en Cabul.

Os medios de comunicación afgáns deixaron tamén de emitir programas musicais.

Seguridade e crise económica

Muhammad Anwar, que rexenta un pequeno establecemento de intercambio de divisas na capital, afirmou a Efe que a seguridade na capital mellorou e xa non ten que preocuparse polos atracos a man armada tan correntes durante o Goberno de Ghani.

Os atentados dos talibáns, agora no poder, tamén pararon. Pero a inestabilidade terminou por afectar o seu negocio, e pasou de gañar uns 2.000 afganis diarios (uns 23 dólares) a preto de 500 (uns 6 dólares).

"Menos persoas queren cambiar diñeiro, xa que a maioría dos bancos están pechados desde hai un mes e non deixan retirar diñeiro, e o número de empregados que eran pagados en dólares e logo intercambiábanos por afganis reduciuse significativamente", lamentou.

A escaseza de diñeiro en efectivo converteuse nun quebradizo de cabeza para os afgáns, que se viron obrigados a formar longas ringleiras fronte aos poucos bancos que seguen abertos e só poden retirar un máximo de 200 dólares por semana.

A crise económica afgá ameaza con sumir a un 97 % da poboación na pobreza para mediados de 2022, segundo a ONU.

"Podemos dicir que en xeral, a taxa de desemprego está no seu punto máis álxido dos últimos 20 anos. Os empregados do Goberno non reciben os seus soldos desde fai tres ou catro meses", dixo a Efe o activista e analista Ghulam Jailani Humayoon.

Á crise económica súmase a humanitaria, con millóns de desprazados tanto dentro do país como no estranxeiro. A ONU conseguiu o luns a promesa de máis de mil millóns de dólares da comunidade internacional, e os talibáns viron neste influxo de axuda un paso positivo para establecer relacións diplomáticas e capear a crise.